به گزارش خبرنگار اجتماعی ایرنا، بیماری سالك در سال های دور شناخته شده و برای درمان این بیماری درمان های متعددی نیز متداول بوده است.

مخزن اصلی بیماری سالك، موش های صحرایی است كه به وسیله نیش پشه خاكی از این موش ها به انسان منتقل می‌شود، این بیماری، یك بیماری عفونی پوستی بدون درد و تب است كه ضایعه آن حدود یك سال طول می كشد و سپس بهبود می یابد و جای زخم آن بر جای می ماند.

این بیماری از دیر باز در كشور ما به صورت بومی وجود داشته و در بسیاری از مناطق استان خراسان، اصفهان و فارس نیز مشاهده شده است، عامل ایجاد سالك 'لیشمانیا' نامیده می شود كه یك موجود تك سلولی است.

انگل موسوم به'لیشمانیا' در بدن موش زندگی می كند و این انگل از طریق گزش پشه، وارد بدن این حشره می شود. این پشه كوچك كه قدرت پرواز زیادی هم ندارد چنانچه شخصی را نیش بزند، این موجود تك سلولی یعنی لیشمانیا وارد پوست شخص شده و بیماری سالك را به وجود می آورد.

بیشترین فعالیت پشه هنگام غروب و بعد از آن است كه از خون انسان و سایر حیوانات، بخصوص زخم های سالكی تغذیه می كند و پس از حدود یك هفته می تواند عامل بیماری را به دیگری انتقال دهد كه البته بیشترین انتقال در فصول گرم سال صورت می گیرد.

متخصصان و مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی معتقد هستند كه بیماری های مشترك بین انسان و دام، از جمله تب مالت و سالك، در سال های اخیر روند رو به رشدی داشته است.

براساس اعلام وزارت بهداشت، سال گذشته 20 هزار نفر در ایران به این بیماری مبتلا شدند، اما كسی فوت نكرد. همه ساله 19 هزار مورد ابتلا به سالك در كشور ثبت می‌شود كه سه هزار مورد مربوط به استان فارس است.

در سال 1382، ۲۱ هزار مورد ابتلا به سالك گزارش شد و این رقم در سال ۸۳ به حدود ۲۷ هزار مورد رسید.

پزشكان معتقد هستند كه حذف عوامل مساعد كننده، بهسازی و ترمیم شكاف دیوارها در مناطق مسكونی، بهسازی كانال های روباز، دفع صحیح فاضلاب و نخاله های ساختمانی، جمع آوری و دفع صحیح فاضلاب و نخاله های ساختمانی، اتلاف سگ های ولگرد و مبارزه با جوندگان، تخریب و تسطیح اماكن مخروبه و متروكه از راه كارهای لازم برای مقابله با این بیماری است.

'محمدرضا شیرزادی ' رئیس اداره زئونوز (بیماریهای مشترك بین حیوان و انسان) وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در این زمینه می گوید: سالانه 19 هزار مورد ابتلا به سالك در كشور ثبت می‌شود كه سه هزار مورد مربوط به استان فارس است.

وی با بیان اینكه سالك یكی از بیماری‌های بومی ایران است كه در اغلب استان های كشور قابل رویت است و منشای آن موش صحرایی آلوده است، می افزاید: در شهرستان فسا مبتلایان از بیش از یك هزار مورد در سال 86 به 180 مورد در سال 90 كاهش یافته است.

شیرزادی با بیان اینكه مبارزه با بیماری سالك نیاز به مشاركت همگانی مردم دارد، می گوید: این بیماری از بیماری های است كه در صورت عدم پیشگیری و مقابله با آن، سلامت انسان را به شدت تهدید می كند.

وی با بیان این كه حفظ سلامت جامعه و ارتقای آن نیاز به هماهنگی بین بخشی و مشاركت عمومی مردم دارد، می گوید: باید كانون های بیماری سالك در مناطق روستایی گنبدكاووس شناسایی و با آن مقابله جدی صورت گیرد.

رییس اداره بیماری های مشترك وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی ادامه می دهد: طی سال گذشته 18 هزار مورد ابتلا به سالك در كشور ثبت شده است.

شیرزادی افزود: این درحالی است كه در سال87، تعداد مبتلایان ثبت شده به بیماری سالك در كشور، 22 هزار مورد بوده است.

وی ادامه داد: خوشبختانه با توجه به فعالیت های صورت گرفته در دانشگاه های علوم پزشكی كشور، موارد ابتلا به این بیماری در سال های اخیر رو به كاهش است.

به گفته شیرزادی، بیشترین آلودگی به بیماری سالك در استان های خراسان رضوی، اصفهان، یزد، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بوشهر بود.

شیرزادی با بیان اینكه توسعه كشاورزی، وجود زباله ها و نخاله های ساختمانی از عوامل افزایش تعداد مبتلایان به این بیماری است، می گوید: در نوع بیماری سالك روستایی كه مخزن انتقال این بیماری موش صحرایی است، بهترین راه كنترل انتقال بیماری سالك مقابله با مخزن آن است و در بیماری سالك شهری انسان به عنوان مخزن انتقال بیماری دخیل است.

'مسعود داوودی' متخصص پوست و مو می گوید: جای زخم های ناشی از بیماری سالك تا آخر عمر در بدن انسان ماندگار است به همین دلیل افراد برای جلوگیری از بروز این بیماری عفونی پوستی باید موارد پیشگیرانه را رعایت كنند.

وی ادامه می دهد: افراد در فصل تابستان، مسافرت و همچنین زمان تفریح در بیرون از منزل به این بیماری مبتلا می شوند.

داوودی اضافه می كند: سالك با گزیدگی پشه و سایر حشرات شیوع می یابد و این بیماری عفونی پوستی برای همه اتفاق می افتد اما عده ای به نیش حشرات آلرژی بیشتری دارند و بیشتر دچار خارش و مشكلات شدید می شوند.

داوودی می گوید: برای جلوگیری از گزیدگی، افراد حساس تر باید از لباس های پوشیده تر، آستین بلند و شلوارهای بلند استفاده كرده و در فضای باز نیز از پشه بند و در محیط های بسته از پنجره های توری استفاده كنند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی بقیه الله(عج) می گوید: صابون های عطری و افرادی كه از عطر استفاده می كنند دقت داشته باشند كه عطر، حشرات را به خود جذب می كند.

داوودی اضافه می كند: افرادی كه نسبت به نیش حشرات آلرژی دارند باید سعی كنند در مجاورت كانون های روشنایی مثل لامپ و شعله آتش قرار نگیرند.

وی ادامه می دهد: فصل شایع گزیدگی اواخر بهار و اوایل تابستان است اما این بیماری چند ماه بعد به شكل زخم های سالك بروز پیدا می كند.

داوودی می افزاید: جای زخم های ناشی از سالك ماندگار است بنابر این توصیه می شود افراد به نكات مطرح شده برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری توجه كنند.

از بین بردن لیشمانیا یا سالك شهری و روستایی در كاهش موارد بیماری بسیار اهمیت دارد لذا باید برای مبارزه و كنترل جدی این حشرات اقدام كرد هر چند كه مبارزه با این حشره از آن جایی كه بیشتر در شكاف های موجود بر روی ریشه درختان، سنگ ها، در نقاط مرطوب یا در لانه جوندگان و در مناطق شهری در مناطق آلوده زندگی می كنند، باید راه كاری اساسی برای كاهش ابتلا به سالك بخصوص در مناطق گرمسیر اندیشید.

اجتمام**9105**1569